Yasa hakkında

İsveç’te, 1 Temmuz 2018 tarihinden itibaren, rızaya dayalı olan bir Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar Yasası bulunmaktadır. Bu yasa, bazen rıza yasası olarak da adlandırılır. Bu yasa, her insanın kendi vücudu ve cinselliği hakkında karar verme hakkının kendisine ait olduğunu netleştiriyor. Cinsel ilişkinin rızaya dayalı olması zorunludur, aksi takdirde bu bir suç teşkil eder.

Rızaya dayalı cinsel ilişki, bir kişinin cinsel ilişkiye iştirake sözlü veya fiziksel ifadelerle evet demesi anlamına gelir. Eğer biriyle cinsel ilişkiye girmek niyetindeysen önce bir şekilde, örneğin direk ona sorarak, bu kişinin gerçekten bunu isteyip istemediğini öğrenmen gerekir.

Bu aynı zamanda, her bireyin her an fikir değiştirmeye hakkı olduğu anlamına da gelir. Daha önce ne yaşanmış olduğu ya da kimin başlatmış olduğu hiç fark etmez. Cinsel ilişkiye girmekten vazgeçmiş biriyle, cinsel ilişkiye devam etmek bir suç teşkil eder.

Her cinsel eylem rızaya dayalı olmak zorundadır

Bir tür cinsel eyleme evet demek, her tür cinsel eyleme evet demek anlamına gelmez. Bu yüzden, her durumda sormak suretiyle ya da başka bir şekilde karşı tarafın ne istediğini öğrenmek önemlidir. Bir kişinin oral seks yapmak istediğini sözlü veya fiziksel ifadelerle göstermiş olması, onun vajinal veya anal ilişkiye de girmek istediğini göstermez. Her değişik tür cinsel eylem söz konusu olduğunda, karşı tarafın bunu isteyip istemediğini sözlü veya fiziksel ifadelerle göstermiş olması gerekir. Cinsel eylemi kimin başlatmış olduğu hiç fark etmez.

Hiçbir zaman rızaya dayalı olmayan seks

Bir kişinin, bir cinsel eyleme asla rızasının olamayacağının öngörüldüğü bazı durumlar vardır. Aşağıdaki durumlarda, karşı tarafla cinsel temas kurmak her zamanbir suç teşkil eder. Karşı tarafın, sözlü veya fiziksel olarak bunu istediğini göstermiş olması fark etmez.

Darp, şiddet veya tehdit

Eğer bir kişi bir cinsel faaliyete darp edilmek, şiddet görmek veya tehdit edilmek suretiyle katılırsa. Örneğin eğer fail şiddet uygular ya da o kişiyi zorla tutarsa. Diğer bir örnek ise, failin diğer kişinin çıplak resimlerini yaymakla tehdit etmesi olabilir.

Bunun bir suç sayılabilmesi için, cinsel eylemlerde bulunan kişinin, şiddet uygulayan veya tehdit eden kişi olması gerekmez. Örneğin, eğer bir kişi, şiddete veya tehdide maruz kaldığı için ya da başka bir nedenle kendi rızası olmadan başkalarıyla cinsel ilişkiye girmeye zorlanan birinden cinsel hizmetler satın alırsa.

Suistimale karşı özellikle savunmasız konumda olmak

Eğer fail, suistimale karşı özellikle savunmasız bir konumda olan, örneğin sarhoş veya uyuşturucu madde etkisi altında olan ya da bir hastalığı, sakatlığı veya zihinsel bozukluğu olan birinin, bu durumundan faydalanırsa.

Ya da mağdur, büyük bir korku yaşıyorsa. Ciddi korku duyulduğunda olabilecek şeylerden biri, mağdurun olduğu yerde korkudan hareketsiz donup kalmasıdır. Bu duruma “FREEZE (donmak, felç olmak)” denir.

Faile bağımlı konumdaki birinin bu konumunun kötüye kullanılması

Eğer fail, mağdurun ona bağımlı konumda olması durumunu ciddi biçimde kötüye kullanırsa. Buna örnek olarak mesela bir öğretmen öğrenci ilişkisini veya bir yönetici ile onun çalışanını verebiliriz.

Tecavüz ve cinsel istismar suçları

Rızaya dayalı olmayan seks ve cinsel eylemlere örnek olarak tecavüz veya cinsel istismar verilebilir. Bu suçların farkı, ne tür bir cinsel eylemin gerçekleşmiş olduğudur.

Tecavüz suçu, failin cinsel birleşmeyi gerçekleştirmesi veya cinsel birleşmeye denk sayılan başka tür bir cinsel eylemi mağdurun rızası olmadan gerçekleştirmesi demektir. Örneğin vajinal, anal veya oral seks ya da bir vücuda bir cisim veya parmak sokulması. Failin ve mağdurun cinsel organlarının birbiriyle temas etmesi de tecavüze girer.

Cinsel istismar suçları, bir kişinin rızası olmadan cinsel eylemlere katılması durumudur ancak tecavüz olarak tanımlanmaz. Örneğin bir kişinin başka bir kişiyi mastürbasyon yapmaya mecbur etmesi ya da kendi mastürbasyon yaparken o kişiye dokunması gibi.

İki yeni suç hali

Yeni yasada iki yeni suç hali tasarlanmıştır: ihmalkârlıktan doğan tecavüz suçu ve ihmalkârlıktan doğan cinsel istismar suçu. Bu, bir kişinin karşı tarafın istemediğinden şüphelendiği ya da şüphelenmesi gerektiği halde cinsel eylemi gerçekleştirmesi halinde geçerlidir. Bütün ilgili kişilerin cinsel ilişkiye katılmak isteyip istemediğini öğrenme sorumluluğu bu yüzden, cinsel ilişkiye girmek isteyen kişiye aittir.

Uzaktan cinsel istismar suçları

Tecavüz, cinsel istismar ve diğer cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar uzaktan da gerçekleştirilebilir, örneğin telefon veya internet aracılığıyla. Mesela, birinin başka bir kişinin bir web kamera önünde kendi üzerinde cinsel temaslarda bulunması.